Tổng quan về cây xạ đen

Xạ đen còn có tên gọi bách giải, bạch vạn hoa, đồng triều, thanh giang đằng hay cây ung thư. Tên khoa học của xạ đen là Celastrus hindsii, thuộc họ dây gối (Celastraceae). Cây xạ đen là loại cây thân mộc, cao khoảng 1-2 mét, mọc đơn lẻ hay cũng có thể mọc thành bụi do hạt chín rụng xuống. Cành cây xạ đen non không có lông và có màu xám nhạt. Khi trưởng thành, cây sẽ chuyển dần sang màu nâu kèm xanh thẫm và có nhiều lông. Mùa hoa thường rơi vào khoảng tháng 3-5 và mùa quả sẽ vào tháng 8-12. Cây được trồng nhiều ở vùng Hòa Bình, Thanh Hóa, vùng núi cao.

Bộ phận dùng của cây xạ đen là lá, cả cành và thân cây. Bạn có thể dùng tươi hay khô. Khi thu hoạch thân và cành, người ta thường đợi đến khi cây già mới thu hoạch để có dược tính cao. Cây trưởng thành có thể thu hái lá vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Sau khi thu hái, các bộ phận của cây xạ đen sẽ được rửa sạch rồi để ráo nước. Sau đó có thể cắt thành từng đoạn ngắn, phơi hoặc sấy khô. Sơ chế xong cho vào túi bảo quản nơi thoáng mát, khô ráo và để sử dụng dần.

Thành phần hóa học trong cây xạ đen là gì?

Trong xạ đen có chứa các thành phần chính như sau:

• Flavonoid: đây là thành phần quan trọng có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, tăng cường khả năng miễn dịch. Nó còn có vai trò đảo ngược và ngăn chặn tình trạng mất cân bằng oxy hóa trong cơ thể. Vì thế đây là hoạt chất giúp phòng chống và góp phần điều trị bệnh ung thư, đồng thời ngăn ngừa chứng xơ vữa động mạch, tai biến mạch máu não, lão hóa.
• Polyphenol: thành phần này có vai trò bảo vệ và phục hồi lại các tế bào trong cơ thể. Ngoài ra, thành phần này còn có lợi trong việc chống lại tác nhân gây tổn thương tế bào hay làm ảnh hưởng đến các vi khuẩn có lợi trong đường ruột.
• Tanin: Tanin trong cây xạ đen có nhiệm vụ phòng ngừa bệnh ung thư, tim mạch và chống oxy hóa. Thêm vào đó, tannin còn có vai trò loại bỏ các gốc tự do và ngăn ngừa diễn biến xấu của một số bệnh.
• Saponin triterpenoid: thành phần này trong xạ đen có thể ức chế sự phát triển của tế bào bệnh ung thư, tái tạo các cấu trúc tế bào bị bệnh, đồng thời có khả năng ngăn ngừa quá trình phát triển và tốc độ di căn của các khối u ác tính.
• Acid amin: đây là thành phần có nhiều công dụng với sức khỏe như cải thiện chất lượng giấc ngủ, tăng hiệu suất hoạt động của cơ thể,…Uống nước xạ đen hàng ngày có tốt không?

Uống nước xạ đen hàng ngày có tốt không là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm, chú ý của mọi người. Theo chuyên gia, mặc dù xạ đen là dược liệu tự nhiên, lành tính và mang lại hiệu quả cao nhưng nếu dùng sai cách, liều lượng thì có thể gây ra tác dụng phụ như đầy hơi, chóng mặt, buồn ngủ, đi ngoài,…

Theo các chuyên gia khuyến cáo, nếu bạn kết hợp cây xạ đen với thuốc Tây để điều trị ung thư thì nên uống cách nhau tối thiểu 30 phút. Điều này sẽ tránh tương tác thuốc và mang đến hiệu quả cao nhất. Ngoài ra, người bị bệnh thận cũng không nên dùng xạ đen để tránh nguy cơ suy giảm chức năng thận.

Uống nước xạ đen hàng ngày có tốt không thì theo chuyên gia, bạn có thể sử dụng loại nước này uống mỗi ngày. Việc uống nước xạ đen hàng ngày sẽ ngăn ngừa ung thư, tăng cường hệ miễn dịch, sức đề kháng và tuần hoàn máu trở nên tốt hơn. Do đó, bạn nên uống nước cây xạ đen theo liều lượng khoảng 100g/ngày nhé!

Tác dụng của cây xạ đen đối với sức khỏe là gì?

Trước khi đi vào tìm hiểu “Uống nước xạ đen hàng ngày có tốt không?” thì chúng ta hãy sơ lược qua tác dụng của loại cây này đối với sức khỏe nhé! Cây xạ đen được biết đến là một trong những vị thuốc nam quý hiếm. Đây là loại cây thân bò, mọc thành bụi và được trồng phổ biến tại các tỉnh thành Tây Bắc Việt Nam.

Xạ đen còn được nhiều người gọi là cây ung thư bởi nó chứa một số dưỡng chất có khả năng ngăn ngừa và phòng chống bệnh tật bằng cách ngăn chặn các tế bào ung thư hình thành, di căn sang nhiều vị trí. Do đó, cây xạ đen được biết đến với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Cùng thẩm mỹ viện DIVA tham khảo một số tác dụng của cây xạ đen đối với sức khỏe như:

Chống lại khối u

Các hợp chất polyphenol, flavonoid, quinone trong xạ đen có khả năng chống lại sự hình thành của khối u. Cây xạ đen giúp ức chế, ngăn cản tế bào ung thư phát triển và làm cho chúng hóa lỏng nên dễ bị tiêu hủy.

Chống oxy hóa

Theo chuyên gia, các hoạt chất trong cây xạ đen đều có khả năng chống lại gốc tự do và khiến cho tác hại của chúng đến tế bào bị giảm xuống. Do đó, việc uống nước xạ đen đúng cách và liều lượng sẽ giúp chống oxy hóa hiệu quả.

Duy trì huyết áp ổn định

Uống nước xạ đen hàng ngày có tốt không thì loại đồ uống này sẽ giúp duy trì huyết áp ổn định hơn, đặc biệt là với những người cao huyết áp. Còn với những người bị huyết áp thấp thì có thể thêm vài lát gừng vào để cải thiện tốt hơn.

Xạ đen giúp cải thiện chức năng và giải độc gan

Những hoạt chất trong cây xạ đen có thể hỗ trợ điều trị các bệnh như xơ gan, viêm gan, men gan cao và chống lại bệnh gan thứ phát.

Cải thiện giấc ngủ và hỗ trợ cảm giác ngon miệng

Cây xạ đen mang đến nhiều công dụng cho những người bị suy nhược cơ thể, mất ngủ thường xuyên hoặc bị thiếu máu. Bên cạnh đó, cây xạ đen còn hỗ trợ cải thiện tuần hoàn máu và giúp chữa trị chứng hoa mắt, chóng mặt.

Lưu ý khi uống nước xạ đen

Xạ đen được coi là một dược liệu tự nhiên và tương đối lành tính. Tuy nhiên việc sử dụng xạ đen vẫn cần tuân thủ đúng liều lượng và cách sử dụng để tránh những tác động không mong muốn có thể xảy ra. Các chuyên gia đã đưa ra một số lưu ý về việc sử dụng xạ đen, bao gồm:

Tác dụng phụ: Dù là loại dược liệu tự nhiên, việc dùng xạ đen sai cách và liều lượng vẫn có thể gây ra tác dụng phụ như đầy bụng, chóng mặt, tiêu chảy, buồn ngủ và tương tác thuốc. Do đó, trước khi sử dụng xạ đen, tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn và có hướng dẫn sử dụng phù hợp, tránh những tác động phụ không mong muốn.

Tương tác thuốc: Nếu bạn đang dùng các loại thuốc Tây hoặc đang điều trị ung thư, hãy đảm bảo uống nước xạ đen và thuốc cách nhau ít nhất 30 phút để tránh tương tác thuốc và đạt được hiệu quả tốt nhất.

Nhóm người không nên dùng: Người bị bệnh thận, phụ nữ mang thai và đang cho con bú, trẻ nhỏ dưới 5 tuổi được khuyến cáo không nên sử dụng xạ đen để đảm bảo an toàn.

Xạ đen có thể dùng riêng hoặc kết hợp với các loại thảo mộc khác như cỏ ngọt, tâm sen, giảo cổ lam… được hãm dưới dạng trà, uống hàng ngày.

Tuy nhiên cũng như các loại dược liệu khác, khi dùng xạ đen uống hàng ngày cũng cần lưu ý một số vấn đề dưới đây để việc dùng xạ đen được an toàn và hiệu quả.

Lương Y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam cho biết, thông thường xạ đen dùng sẽ tương ứng từ 10 – 15g dược liệu khô, tối đa chỉ nên dùng xạ đen khoảng 70g/ngày. Không nên dùng xạ đen vượt quá liều lượng cho phép, vì quá liều có thể làm tụt huyết áp, hoa mắt, chóng mặt.

Thuốc hoặc trà từ xạ đen nên nấu hoặc hãm đúng liều lượng và dùng hết trong ngày, tránh để qua đêm, bởi khi sử dụng qua đêm có thể gây đầy bụng, đau bụng, thậm chí tiêu chảy.

Không được tự ý tăng giảm liều lượng hoặc phối hợp xạ đen với các loại dược liệu khác, để tránh gây ra những tác dụng không mong muốn.

Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con cho bú không nên dùng xạ đen. Ngoài ra, trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, bệnh nhân suy gan, suy thận là những đối tượng không nên sử dụng. Trường hợp muốn dùng xạ đen để hỗ trợ điều trị các bệnh ung thư cần hỏi ý kiến của bác sĩ.

Xạ đen có tác dụng an thần nên có thể gây buồn ngủ, ngủ gà… cần lưu ý khi lái xe, vận hành máy móc và làm những công việc cần sự tỉnh táo.

Khi uống xạ đen không nên sử dụng thức uống có cồn (rượu, bia), các loại thực phẩm như cà pháo, đậu xanh, măng chua, rau muống… vì có thể làm giảm tác dụng của xạ đen.

Đối với người đang dùng thuốc tây y để điều trị các bệnh khác, nên uống thuốc tây và các bài thuốc từ cây xạ đen cách nhau tối thiểu 30 phút, để đạt hiệu quả và tránh tương tác thuốc bất lợi.

Một số câu hỏi thường gặp

Một số câu hỏi về cây xạ đen:

Có nên uống nước xạ đen hàng ngày?

Xạ đen là cây thuốc nam quý có nhiều tác dụng với sức khỏe. Nhiều người dùng loại cây này với hy vọng chữa trị được bệnh ung thư… nhưng với người bình thường có nên uống xạ đen hàng ngày hay không?

Xạ đen còn có tên gọi khác là cây bách giải, cây bạch vạn hoa, cây đồng triều, đơn lá chè hoặc cây “ung thư” (dân tộc Mường, Việt Nam). Xạ đen có tên khoa học là Ehretia asperula Zoll. & Mor.

Xạ đen là loại dược liệu có tác dụng phòng ngừa và hỗ trợ điều trị một số loại bệnh như giúp cơ thể thanh nhiệt và giải độc, hỗ trợ điều trị các bệnh viêm nhiễm, đái tháo đường, máu nhiễm mỡ, dùng trong giảm đau, tăng sức đề kháng của cơ thể…

Người bình thường có nên uống xạ đen?

Theo Đông y, xạ đen có vị đắng chát, tính hàn, có tác dụng thông kinh, lợi tiểu, chữa ung nhọt, lở loét, tiêu viêm, mát gan mật, giảm tiết dịch và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Do đó, với những người bị mụn nhọt, lở loét thì có thể đun nước xạ đen uống hàng ngày.

Với người bình thường, vẫn có thể sử dụng xạ đen đun nước uống hàng ngày để tăng cường hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng, tăng cường tuần hoàn máu não. Uống theo nhu cầu hoặc 100g/ngày.

Tuy nhiên, cần lưu ý các thông tin tham khảo để áp dụng cần phải có sự tư vấn của thầy thuốc chuyên môn, đặc biệt với các trường hợp mắc bệnh thận, huyết áp thấp, phụ nữ mang thai, trẻ em…

Bên cạnh đó, khi uống nước xạ đen cần lưu ý không nên sử dụng rượu, bia, thuốc lá… hay các chất kích thích khác vì sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe và tác dụng của xạ đen.

Uống nước xạ đen hàng ngày cần lưu ý gì?

Cây xạ đen có thể dùng được tất cả các bộ phận gồm: Thân, cành, lá… Xạ đen có thể dùng tươi hay khô đều được. Sau khi thu hoạch, các phần của cây xạ đen được rửa sạch rồi để ráo nước. Có thể cắt thành từng đoạn ngắn, phơi hoặc sấy khô. Sơ chế xong cho vào túi nylon để nơi thoáng mát, khô ráo để sử dụng dần.

Uống xạ đen có giảm cân không?

Lá xạ đen có giảm cân không là câu hỏi mà nhiều người đang thắc mắc. Hiện nay vẫn chưa có nghiên cứu khoa học nào chứng minh cây xạ đen có thể làm giảm cân. Phần lớn công dụng này xuất phát từ những lời truyền miệng hay kinh nghiệm sử dụng. Một số khách hàng uống xạ đen để hỗ trợ điều trị các bệnh như ung thư, viêm gan nhận thấy cân nặng giảm sau một thời gian sử dụng. Tác dụng này có thể là do một số nguyên nhân sau:

Xạ đen hỗ trợ tuần hoàn trong cơ thể lưu thông tốt hơn, từ đó giúp tăng cường hoạt động trao đổi chất và cải thiện hệ tiêu hóa.

Xạ đen có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và giúp lợi tiểu nên giúp thanh lọc cơ thể và đào thải các độc tố tích tụ. Do đó nó có thể gián tiếp giúp điều chỉnh cân nặng hiệu quả đối với những người thừa cân, béo phì.

Các thành phần dược chất trong xạ đen còn có hiệu quả trong việc giảm tình trạng căng thẳng, mệt mỏi kéo dài. Nhờ đó giúp người sử dụng bớt stress, dễ ngủ và hạn chế tình trạng tăng cân do áp lực tinh thần.

Nhìn chung, xạ đen không có tác động trực tiếp trong việc tiêu hao mỡ thừa hay ngăn ngừa hấp thụ chất béo như những loại dược liệu làm giảm cân khác theo Y Học Cổ Truyền (cây giảo cổ lam, cây chè vằng,…). Mặc dù không phải là loại thảo dược tác động trực tiếp vào mô mỡ nhưng sử dụng xạ đen đúng cách sẽ mang lại nhiều công dụng tốt cho cơ thể và có thể phần nào giúp giảm cân do các cơ chế nêu trên. Hơn nữa, xạ đen giảm cân chỉ hiệu quả đối với người thừa cân, những người gầy hay có thể trạng bình thường sẽ không nhận thấy công dụng này. Tóm lại, bạn không nên sử dụng xạ đen giảm cân một cách bừa bãi mà nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Một số bài thuốc dân gian có cây xạ đen

Xạ đen có mặt trong rất nhiều các bài thuốc dân gian ví dụ hư:

Bài thuốc dân gian của vùng dân tộc Mường, thuộc tỉnh Hòa Bình

Dùng xạ đen 100g, xạ vàng 100g, cây B1 30g, cây máu gà (kê huyết đằng). Tất cả đun với 1,5 lít nước uống trong ngày. Bài thuốc này có công dụng hỗ trợ tiêu hóa, giải độc gan và hỗ trợ phòng chống ung thư.

Bài thuốc giúp hỗ trợ điều trị ung thư phổi và gan

Lấy lá xạ đen 50g, bán chi liên 10g, bạch hoa xà thiệt thảo 20g, cây xương khỉ 30g, cây hoàn ngọc 50g. Đem tất cả dược liệu trên rửa sạch, rồi đun với 1 lít nước lọc đến khi cạn còn khoảng 300ml thì tắt bếp, chia làm 2 lần uống. Uống sau khi ăn 30 phút,lưu ý nên uống thuốc khi còn ấm nóng để mang lại hiệu quả cao nhất.

Đối với người bị mụn nhọt, lở loét thì có thể đun nước xạ đen uống hàng ngày. Những người khỏe mạnh vẫn có thể sử dụng nước xạ đen uống hàng ngày để tăng cường hệ miễn dịch, tăng cường đề kháng, tăng cường tuần hoàn máu não và phòng ngừa ung thư. Bạn có thể uống theo nhu cầu hoặc 100g/ngày.

Xạ đen là loại cây thuốc nam quen thuộc xuất hiện trong nhiều bài thuốc Y Học Cổ Truyền. Xạ đen có công dụng hỗ trợ tiêu hóa, giải độc gan, hỗ trợ điều trị và phòng ngừa ung thư. Về tác dụng làm giảm cân, tuy không tác động trực tiếp vào mô mỡ nhưng sử dụng xạ đen đúng cách sẽ mang lại nhiều công dụng tốt cho cơ thể và có thể phần nào giúp giảm cân cho những người thừa cân, béo phì. Tuy nhiên trước khi sử dụng xạ đen hay bất kỳ loại dược liệu nào, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh các tác dụng không mong muốn.